شهر بیرجند و منطقه شهری پیرامون آن در میان حوزه آبریز رشته کوه باقران قرار گرفته و به واسطه کوهستانهای پیرامونی دشت، آب و هوای منطقه از اعتدال نسبی برخوردار است که با خرید بلیط هواپیما و سفر به این شهر زیبا می توان از باغ های تاریخی متعددی مانند باغ اکبریه ،رحیم آباد،امیر آباد،بهلگرد و حاجی آباد دیدن و با بازدید از موزه ها با فرهنگ و گذشته مردمان این منظقه آشنا شد.
باغ رحیم آباد که در انتهای خیابان مدرس شهرستان بیرجند واقع شده به دوره قاجاریه برمی گردد و شامل تزیینات کاشی کاری،آیینه کاری و گچ بری است که شاخصه معماری دوره قاچاریه بوده است.از ویژگی های مهم این بنا می توان به نقوش بسیار زیبایی مانند سر دیس های حیوانی،گلدان های گل و نقوش اسلیمی و ختایی اشاره کرد که بسیار هنرمندانه گچ بری شده اند.
این باغ عمارت به عنوان دارالحکومه اسماعیل خان فرزند حشمت الملک در زمان احداث استفاده شد چرا که اسماعیل خان حکومت بیرجند و قاینات را حدود سال ۱۳۱۵که سال احداث این بنا نیز هست در دست داشته.
این باغ جزو معدود باغ های ایرانی ثبت شده در تارخ 22خرداد 1379در یونسکو است که سال ۱۳۸۰ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شده است.
معماری باغ عمارت رحیم آباد
باغ رحیم آباد دارای دو در ورودی است که فضای دسترسی به داخل تنها از این دو در امکان پذیر است.به طور کلی این باغ شامل باغ،تک بنای ورودی ساختمان،اصطبل،استخر،حوضخانه با گنبد کلاه فرنگی ،بنای اصلی و سر در ورودی است.
اتاق هاي بدون تزيينات طبقة دوم مربوط به دوره پهلوي است. تاکنون مرمت جدی در عمارت صورت نگرفته و تنها مورد الحاقي اين بنا در سال ۱۳۸۰ توسط ميراث فرهنگي از بنیاد مستضعفان و جانبازان خریداری و به یک مجموعه فرهنگی شامل سفره خانه سنتی و مجموعه کارگاه های هنرهای سنتی تبدیل شد.
این بنا از لحاظ تزیینات از مجموعه خشت خام با روکش آجر،گچ و آهک و سقف های چوبی تشکیل شده که دارای دو طبقه است.
طبقه دوم که دارای اتاق های متعدد،راه رو و سه تالار است به عنوان پذیرایی استفاده می شده است.
با توجه به شرایط اقلیمی شهر بیرجند کمتر بنایی میتوان دید که از انواع نقوش و تزیینات در آن استفاده شد باشد اما باغ رحیم آباد از بنا هایی است که دارای این ویژگی منحصر به فرد است.
در تزيينات عمارت رحيم آباد، اصول قرينه سازي و ايستایی مدنظر معمار بوده است و اين ويژگي درتمام تزيينات بنا به چشم مي خورد. تأکيد بر ريتم و تکرار از جمله موارد مهم در اين بناست. با توجه به شرايط خشک بيرجند هنرمندان قصد داشته اند که رويش و سرسبزی رادر داخل بنا به تصویر بکشند. در اين عمارت، نام و امضايي که نشان دهنده خالق و هنرمند آن بنا باشد وجود ندارد.
همچنین این بنا تاریخی شامل باغی با انواع درختان سپیدار،زردآلو ،کاج و زرشک بوده که چشم نظر بنا را بسیار دیدنی ولذت بخش کرده اند و از روی ایوان طبقه بالای این عمارت دوطبقه تا انتهای باغ قابل رویت است.
برای دیدن این بنا تاریخی و بازدید رایگان از تمامی قسمت های این باغ عمارت زیبا می توام اقدام به خرید بلیط بیرجند کرد و علاوه بر این باغ ثبت شده در جهان از باغ اکبریه بیرجند هم دیدن نمود.